Nederlands Dagblad vertoont zich met haar christelijk character

Bijna dagelijks wordt vanaf gisteren, maandag 10 februari meermalen een reclame uitgezonden op NPO1 en NPO2, vooral rondom actualiteitenprogramma’s, om het Nederlands Dagblad als de kwaliteitskrant van christelijk Nederland naar voor te brengen. Het spotje maakt deel uit van een campagne die de krant, als kleinste landelijk dagblad van Nederland, meer naamsbekendheid en abonnees moet opleveren.

Het als een half illegaal blad onder de naam Reformatie Stemmen in de zomer van 1944 opgerichte nieuwsblad als gevolg van de onenigheid binnen de toenmalige Gereformeerde Kerken in Nederland, werd het na de 2de wereld oorlog de kerkelijke spreekbuis van de in 1944 van de Gereformeerde Kerken afgescheiden Gereformeerde Kerken vrijgemaakt.

Toen het in 1943 als verzetskrant opgerichte dagblad Trouw (met als 1ste nummer Oranje-Bode) zich negatief opstelde tegenover alles wat met de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt te maken had, groeide in die kerken de behoefte voor een dagblad uit eigen gelederen. Het landelijk dagblad, dat na 1945 meer als een politiek orgaan werd aanschouwd, werd gecounterd door de kerkelijke spreekbuis van de in 1944 van de Gereformeerde Kerken afgescheiden Gereformeerde Kerken vrijgemaakt onder de naam De Vrije Kerk, met beperkte financiële middelen.

Als Piet Jongeling in 1948 als hoofdredacteur van het regionaal dagblad in de provincie Groningen, de Nieuwe Provinciale Groninger Courant vertrok en aantrad als hoofdredacteur van het fusieblad De vrije kerk met Reformatorische stemmen kon de krant pas echt uitgroeien tot een journalistiek product. Onder de nieuwe naam Gereformeerd Gezinsblad kwam er vanaf 1948 een krant die twee keer per week uitkwam; even later volgde een uitgave die drie keer per week verscheen. Vanaf 1959 was er een dagelijkse uitgave en ging men ertoe over meer algemeen nieuws in de krant op te nemen.

Op 30 december 1967 ging men over op een naamsverandering naar Nederlands Dagblad omdat men alle Nederlanders wenste te bereiken die geïnteresseerd waren in nieuws op basis van een gereformeerde levensbeschouwing.

Jarenlang optredend als spreekbuis van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) en de daaraan verbonden politieke partij het Gereformeerd Politiek Verbond (GPV) werd in 1973 journalist Peter Bergwerff aangetrokken om te schrijven over ontwikkelingen buiten de vrijgemaakten, wat leidt dat tot stormen van kritiek. Toch zette de redactie zich verder in om vanaf de jaren tachtig en negentig zich op nog een breder christelijk publiek te gaan richten, wat zij nu duidelijk nog meer willen doen.

In 1992 had het Nederlands Dagblad zich los gemaakt van de bijzondere band met de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt, zodat redacteuren niet meer belijdend lid moesten zijn van een van de kerken. Hun grondslag kwam alleen nog te bestaan uit de Bijbel en de Drie Formulieren van Enigheid, wat nog niet een automatisch einde aan een kerkelijk ‘oud zeer’ betekende.

Begin 2004 ontsloeg het Nederlands Dagblad fotograaf Piebe Bakker, omdat hij van de Vrijgemaakte Kerk was overgestapt naar een evangelische gemeente. In de arbeidsovereenkomst die elke werknemer sloot stond toen nog dat belijdenisgeschriften dienenden te worden onderschreven. De fotograaf vocht zijn ontslag aan, maar de door de Nederlandse overheid ingestelde commissie die zich bezighield met het bevorderen van gelijke behandeling en de bestrijding van discriminatie, Commissie Gelijke Behandeling stelde de krant in het gelijk. Later stopte het ND met dit beleid en werden er ook mensen met een evangelische achtergrond in dienst genomen.

In 1999 kon de krant door de grens van 30.000 exemplaren doorbreken.

Tot nu toe mocht de krant hoofdzakelijk lezers vinden in diverse orthodox-protestantse en evangelische kerken alsook bij de orthodoxere richtingen binnen de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), en kon men het betreft politieke voorkeur lezers vinden die op de ChristenUnie en het CDA, stemmen en voor een geringer deel ook op de Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP). De kiezers van deze partij lezen echter vaker het Nederlands, christelijk dagblad van bevindelijk gereformeerde signatuur, het Reformatorisch Dagblad.

Doordat Het Nederlands Dagblad zich behalve de gedrukte krant zich ging inzetten op de digitale krant, met name de website ND.nl kon het meer lezers gaan bereiken met op zaterdag in 2019 125.000 lezers.

Als eerste Nederlands dagblad verdwenen in juni 2011 de artikelen op de site van het ND achter een betaalmuur. Grotere artikelen zijn alleen tegen vergoeding toegankelijk. Hiervoor kreeg de krant een subsidie van 365.000 euro van het Stimuleringsfonds voor de Pers. In maart 2013 concludeerde directeur Rinder Sekeris dat “het goed ging, maar nog niet goed genoeg”. Het zou volgens hem met de huidige werkwijze ongeveer zeven jaar duren voordat de krant de investering had terugverdiend.

Nu werden stappen ondernomen om nog een groter publiek aan te spreken. Omstreeks 2005 hield het Nederlands Dagblad al een reclamecampagne op de radio waarbij Zeeuwse, Veluwse, Groningse en andere dialectsprekers de krant aanprezen als een krant die niet alleen nieuws uit de Randstad brengt.

In 2005 gebruikte het ND in advertenties de slogan ‘De krant voor christenen’. Er kwamen klachten binnen bij de Reclame Code Commissie dat hier sprake was van discriminatie. De klachten bleven zonder gevolgen. In 2009 adverteerde de krant met de tekst ‘Goed nieuws. En niet alleen voor christenen.’, daarna met ‘Christelijk betrokken’.

Sinds maandag is de krant weer op de advertentietoer gegaan, maar ditmaal wil ze nog een grotere groep Nederlandstalige lezers bereiken. Nu wil zij zich uitgeven als

“De krant voor mensen die zich onomwonden ‘christen’ noemen, maar tegelijkertijd met beide benen midden in de maatschappij staan.”

Of, zoals in de voice-over wordt gezegd:

“…Mensen die geloven, maar niets zomaar aannemen. Voor die mensen maken wij een krant”.

Johan Wondergem is de verantwoordelijke voor het ND die Maarten Bakker en Peter van Zijp van ClubgeistBVH een leuk filmpje heeft laten maken dat zij op NPO1 en NPO2 uitzenden tot het eind van deze maand.

**