Herinvoering van hoofdlettergebruik in Nieuwe Bijbelvertaling NBV21

Al zijn het niet bepaald tijden waar er veel aandacht aan God en Zijn Woord wordt geschonken blijkt uit de aankoop van de Nieuwe Bijbelvertaling in de voorgaande jaren er toch een bepaalde interesse te bestaan die de uitgevers niet ontgaan is. Vooral omdat naast de hoge verkoopcijfers er nog eens vele opmerkingen bij de uitgeverij binnen kwamen.

Het valt op dat we allemaal naar betekenis in het leven zoeken en dat mensen bewust zijn dat er bepaalde klassiekers in de boekdrukkunst bestaan die door hun belangrijke inhoud veel gelezen en veel besproken zijn geweest.

Meerdere mensen in hun zoektocht naar de essentie en waarde van het leven komen op hun speurtocht naar de waarde van hun leven het Boek der boeken tegen. Onze maatschappij en haar cultuur zijn in hoge mate gevormd door het Joods-Christelijk gedachtegoed, dat in die reeks Oude Geschriften voorgesteld en besproken wordt.
Ons denken, onze wereldbeschouwing, ons systeem van normen en waarden, onze geschiedenis, onze taal, onze schilderkunst, onze muziek, zijn allemaal doortrokken van en diep beïnvloed door het geloof van die mensen dat opgetekend staat in de boekrollen die aan de oorsprong liggen van die “Geschriften” en vele vertalingen van die 66 boeken die ontstaan zijn in een periode van meer dan duizend jaar (900 vGT-130 in de GT)

Nederlands wereldwijd

Heel wat uitdrukkingen in de Nederlandse taal vinden hun oorsprong in gezegden en spreuken vanuit die boekenverzameling De Bijbel.

 

De Gutenbergbijbel, de eerste gedrukte Bijbel en het eerste boek dat is vervaardigd met de boekdrukkunst

Taal evolueert echter en men kan vandaag niet meer spreken zoals er in de tijd van de eerste gepubliceerde Nederlandse Bijbels werd gesproken. De eerste Nederlandse  Bijbelvertaling mocht die beruchte “Statenvertaling” zijn die uit de grondtalen tot stand kwam (1625-1637). Deze Statenbijbel heeft met zijn gebeeldhouwde taal in niet geringe mate bijgedragen aan de woordenschat van de Nederlandse taal. Heel wat kerken in Nederland hebben er jaren op gestaan om die overdreven schilderende taal te blijven gebruiken.

De titelpagina van de eerste druk van de Statenvertaling uit 1637, met een stadsgezicht op Leiden. (Uit de collectie van het NBG)

Bij het brede publiek was er eind 20ste eeuw al een verhoogde vraag naar een dichter bij hun spreektaal liggende uitvoering.

Rieuwerd Buitenwerf, directeur van het Nederlands-Vlaamse Bijbelgenootschap, stelde woensdag dat zijn nieuwe publicatie een eindpunt vormt voor een vertaaltraject dat al drie decennia duurt. Het begon midden jaren 90 vorige eeuw, toen vanuit verschillende geloofsstromingen de hoofden bij elkaar werden gestoken om tot een bij elke geloofsgemeenschap een bruikbare Nederlandse Vertaling te krijgen. Hun werk van vertalen, lezen, hertalen en herlezen resulteerde in 2004 tot de voorstelling van de Nieuwe Bijbelvertaling. Tot eenieders verrassing was er na de eerste tegenkanting van de geestelijke wereld, een toeloop van de gewone burgers. De Nieuwe Bijbelvertaling kon tot op vandaag meer dan 2 miljoen keer over de toonbank gaan. Een ambitie om de tekst ‘leesbaarder’ en ‘historisch accurater’ te maken, zorgde ervoor dat een tienkoppig team van vertalers de afgelopen vier jaar aan een herwerking sleutelde. Daarvoor gingen ze te rade bij wetenschappelijke experts en geestelijken uit verschillende kerkelijke gemeenschappen. Uiteindelijk brachten ze ruim 12.000 wijzigingen aan, zo’n acht per pagina.

Roelien Smit, woordvoerder van het Bijbelgenootschap, verduidelijkt dat het vaak om kleine aanpassingen gaat. Zo zijn enkele dieren uit de tekst geschrapt omdat uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat ze onmogelijk in het oude Israël konden voorkomen. Zo werd de visuil vervangen door een aalscholver en moest de kameel plaatsmaken voor de dromedaris. Daarnaast drinken figuren in de tekst voor het eerst bier, terwijl ze eerder enkel ‘sterke drank’ naar binnen goten. Een wijziging die opnieuw het gevolg is van recente academische studies naar de situatie in de periode die in de Bijbel beschreven wordt. Hierbij zullen mensen er van bewust moeten worden dat zulke wijzigingen de voorgaande gepubliceerde teksten niet hoeven tegen te spreken. Als voorbeeld kunnen wij die alcoholische of bedwelmende drank nemen; Dat kon evengoed bijvoorbeeld wijn, gegist vruchtensap of gegist granennat of bier zijn, of eender welke alcoholhoudende drank.

“Dergelijke correcties lijken misschien triviaal, maar ze tonen aan hoe zorgvuldig we met de tekst omgaan”,

zegt Smit.

De uit België komende medewerker Pierre Van Hecke, lid van de onderzoekseenheid Bijbelwetenschap aan de KU Leuven, zijn er ook meer substantiële wijzigingen doorgevoerd. Zo eindigt het boek Job, over een rechtvaardig man die op de proef gesteld wordt door God, in de nieuwe vertaling met een protagonist die iets minder berouw toont voor zijn beledigingen aan het adres van de Schepper. In het origineel ‘herroept’ hij die woorden, in de NBV21 zal hij slechts ‘verder zwijgen’.

“Dat is een duidelijke inhoudelijke keuze waarover discussie bestaat”,

aldus Van Hecke.

“Maar het Hebreeuws is condens, poëtisch en ingewikkeld. Daardoor is het niet altijd duidelijk wat er bedoeld wordt.”

Dat ontbreken voor juiste woorden in onze taal maakt het er daarom niet makkelijker op. Een juist equivalent vinden kan dan soms tot ernstige discussies leiden. Ook bij de Joodse vertalingen zien wij die moeilijkheid opduiken om een gelijkwaardig woord te vinden of een beeldvorm die voor de Belgische en Nederlandse lezers een duidelijk beeld kan scheppen.

Het Naam element van God blijft ook nu met deze versie bestaan. Waar in de originele teksten het Tetragrammaton staat voor Gods Naam Jehovah, heeft men hier weer gekozen om “God” af te drukken. In de versie van 2004 werden ‘eerbiedshoofdletters’ afgeschaft, zodat men vrij de waarde van de besproken persoon kon bepalen. Maar in deze versie wordt weer verwarring gecreëerd tussen Jezus (Jeshua ben Josef) en De Enige Ware God (Jehovah) en komt het heerschap weer in onduidelijkheid te liggen.
Die hoofdletterkeuze is bij de vrouwen ook niet in goede aarde gevallen. Een groep vrouwelijke theologen en academici is het met die hoofdletters niet mee eens omdat de hoofdletters het patriarchale godsbeeld zouden versterken. Van Hecke begrijpt dat standpunt, maar merkt op dat er weinig mogelijkheden zijn om het mannelijke godsbeeld te wijzigen.

“Dat wil niet zeggen dat er geen afstand moet bestaan tussen wat de tekst is en hoe we hem interpreteren. God is sowieso geen mens en bijgevolg geen man, het kan nuttig zijn om dat in een inleiding te benadrukken.”

Overhandiging van de Nieuwe Bijbelvertaling NBV21 aan koning Willem Alexander der Nederlanden, in de Grote- of St Jacobskerk in Den Haag.

Ook al zegt hij dat God geen man is valt het op dat de meerderheid van de aanwezigen in de Grote- of St Jacobskerk in Den Haag, waar de Bijbel werd voorgesteld en een exemplaar overhandigd werd aan koning Willem Alexander der Nederlanden, ertoch blijft op staan dat de Nazareense man van vlees en bloed, Jezus Christus, God zou zijn en daarom altijd met hoofdletters naar hem zou moeten verwezen worden.

+

Voorgaande

Wees bij het lezen van de Bijbel u bewust van het taaleigen

Effectief Bijbellezen: Woordgebruik – Boek Genesis

++

Aanvullend

1. Over lege en volle kerken
2. Toen was geloof heel gewoon
3. Angst voor ouderwetse regels en verlies van christenen
4. Omgaan met verschillen
5. Een kerk naar smaak en taal
6. Wanneer een Kerk gelooft dat de hele Schrift van God komt
7. Continuïteit van eeuwenoude kerkelijke teksten
8. Noodzaak om de Schrift weer kenbaar te maken
9. Wie zijn verlangen opvolgen
10. Ongelezen bestseller
11. Boek der boeken en groot meesterwerk
12. Voorzien om te lezen
13. Gods vergeten Woord 21 #7 Op weg naar een betere wereld
14. Gods vergeten Woord 25 Varen op Bijbels Kompas 5 Leven naar de Bijbel
15. Belangrijkheid van Gods Naam (Our world) = Belangrijkheid van Gods Naam (Some view on the world)
16. Heil tot de gezondene van God of Zeus (Our world) = Heil tot de gezondene van God of Zeus
17. Mogelijkheid de Bijbel zelf ter hand te nemen
18. Het Boek in onze Handen: Bijbels in de omgangstaal
19. Letterlijke bijbelvertaling verkozen
20. Een Naam voor een God #2 Optekening en Kenbaarmaking
21. Concordantie Statenvertaling
22. De Bijbel in 451 talen beschikbaar
23. De wereld telt 459 volledige & 2049 gedeeltelijke bijbelvertalingen
24. Geloof door het horen
25. Psalmen en gezangen in het Gronings
26. Herziene Statenvertaling beschikbaar voor het publiek
27. Hebt u een Engelse Bijbelvertaling?
28. Nieuwe Bijbelvertaling: Bijbel in Gewone Taal (Our world) = Nieuwe Bijbelvertaling: Bijbel in Gewone Taal (Some view on the world)
29. Strong-coderingen en Nederlandse Bijbelvertalingen
30. Joodse bijbelvertaling
31. Dasberg Vertaling naast Orthodox Joodse Bijbelvertaling en andere Joodse vertalingen bij Jeshua-isten
32. Grootletteruitgave van de Bijbel in de Herziene Statenvertaling
33. Verspreiding van Gods woord steeds meer op digitale wijze
34. Nieuwe Bijbelvertaling 2021
35. Na 17 jaar vernieuwde Bijbeluitgave