Voorbereidingstijd naar Pesach toe

Woensdag 26 februari was het Aswoensdag, voor meerdere christenen het begin van de Veertigdagentijd of vasten voor Pasen.

In veel culturen is het nu tijd van meditatie of overdenking aangebroken. Er wordt in de dagen na aswoensdag tijd genomen voor een plechtige religieuze naleving en een periode van boetevoorbereiding in de liturgische kalender die begint op Aswoensdag en ongeveer zes weken later eindigt, vóór Paaszondag.

Het seizoen van de vastentijd begint op Aswoensdag, met name door de openbare oplegging van as ,op het voorhoofd. Op deze foto ontvangt een vrouw een askruis op Aswoensdag buiten een Anglicaanse kerk.

Van de gelovigen die in hun kerkgemeenschap Aswoensdag vieren als een dag waarop mensen plechtig beloven zich te  herinneren hoe sterfelijk ze zijn en na te denken over hun handelingen.
Als teken van menselijke sterfelijkheid plaatst de priester een kruisteken met as, op het voorhoofd van de gelovige in de katholieke en anglicaanse kerk en enkele andere kerken. Die woensdag zou voor de congreganten een teken moeten zijn van hun kennis van sterfelijkheid en van de noodzaak van verzoening met God. Het markeert het begin van het boetvaardige “Vasten seizoen”

Dit jaar wordt dat denken rond ziekte en dood nog meer in hun gedachten opgeroepen, nu er een ongekend virus CoViD19 overal de kop op steekt. In het zo Katholieke Italië heeft de ziekte zodanig angst opgeroepen dat zelfs de Kerk besloten heeft om hun bijeenkomsten voor vieringen uit te stellen.

De bisschoppen van Milaan, Venetië en Padua hebben alle kerkelijke vieringen en andere activiteiten geannuleerd om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Duizenden kerkvieringen in Italië zijn afgelast, terwijl het coronavirus zich verder verspreidt. Gelovigen in de Noord-Italiaanse bisdommen worden opgeroepen om vieringen via televisie te volgen. Bijeenkomsten in plaatselijke kerken zijn geannuleerd. Begrafenissen en huwelijken mogen slechts in besloten kring plaatsvinden.

Volgens oud-kerkleden wordt mensen in de Shincheonji-gemeenschap [of de leden van de Tempel van de Tabernakel van de Getuigenis (SCJ)] geleerd dat ze niet bang moeten zijn voor ziekte. Ze geloven dat alleen zij ‘uitverkoren’ zijn. Veel van de besmettingen in Zuid-Korea zijn gelinkt aan deze kerk. Er werden in dat land dan ook 200.000 leden van een kerk getest op coronavirus.

In Nederland, waar zoals in België, een groot priester tekort is, hebben de Nederlandse bisschoppen van het Vaticaan al in 2014 meer mogelijkheden gekregen om de oplegging van het askruisje door niet-geestelijken te laten verrichten. Deze as moest dan wel door de bisschop of priester gezegend zijn.

Maar slechts weinig bisdommen maakten gebruik van het door een ander dan priester toedienen van het askruisje, en de oecumenische openheid bleef helemaal buiten beeld.

Voor 1970 was in onze contreien de vastenperiode een tijd waarin werkelijk een poging gedaan werd om minder te eten en te drinken. Toen kon vasten nog werkelijk als “vasten” of “ontberen” beschouwd worden. Maar met de jaren ging men weer verder vlees en snoep naar believen eten, alsook zich verder bezig houden met ontspanningsmiddelen zoals doorheen het hele jaar. Televisievrije momenten zijn er helemaal niet meer bij vandaag.

In het Verenigd Koninkrijk loopt sinds enkele jaren Dry January (http://www.dryjanuary.org.uk) of “Droge januari” als de jaarlijkse beweging waardoor miljoenen mensen alcohol opgeven voor de maand januari. Het wordt gerund door het goede doel Alcohol Change UK. U kan daar allerlei interassente tips en weetjes vinden over een alcoholvrije maand. Een evaluatie van de Dry January-campagne in het Verenigd Koninkrijk in 2015 door de overheidsorganisatie Public Health England komt tot de vaststelling dat 67% van de deelnemers zegt na zes maanden minder te drinken dan voorheen. Eveneens merkten velen dat zij heel wat konden sparen, terwijl ze zich beter begonnen te voelen. 86% van de deelnemers bespaarde geld. 70% van de deelnemers sliep beter en 66% had meer energie. 65% van de deelnemers had over het algemeen een betere gezondheid.

In 2016 lanceerde het Nederlandse Trimbos-instituut, de diensten voor geestelijke gezondheidszorg en het Lectoraat verslavingspreventie Windesheim een gelijkaardige campagne via de site www.ikpas.nl om mensen, individueel of in groep, ertoe aan te zetten om gedurende 30 of 40 dagen geen alcohol te drinken. België volgde dit initiatief op met februari tot een alcohol vrije maand uit te roepen. De oproep werd en wordt nog steeds gericht aan iedereen die (steeds) vaker alcohol drinkt zonder daar bewust over na te denken.

Uiteindelijk komt het er op neer om datgene wat in essentie niet nodig is voor ons lichaam of welzijn even aan de kant te zetten.

Zo werd vroeger werkelijk datgene wat men graag had terzijde gezet en onthield men zich werkelijk van die dingen die toch zo bekoorlijk lijken.

De tekening “Berouw” van de Spaanse kunstschilder Francisco Goya (1746-1828) toont een man die met opgeheven hoofd en verwrongen gelaat zit te bidden. – (Foto: The Times)

In het Engels noemt men die periode “Lent” (van het Middeleeuwse Eng. “lente”, “spring,”, lente, lenten, leynte, van het Oud Eng. “lengten”, “lencten”, omdat de dagen langer werden, “to lengthen [daylight]” of het daglicht verlengen) (gelijk in het D. lente, OHG. lenzin, langiz, G. lenz). Die periode van veertig weekdagen voorafgaand aan Pasen, beginnend met Aswoensdag was oorspronkelijk een tijd om kandidaten voor te bereiden op de doop en werd een periode van boete voor degenen die al gedoopt waren. Het werd ingezet door de praktijk van het plaatsen van as op het voorhoofd, welke berouw en terugtrekking symboliseert. De ontbering moet aanzetten om na te denken over leven en dood. Het plaatsen van het as-kruisje ontvangen de mensen dan ook als teken van hun sterfelijkheid en als hun getuigenis naar buiten, om aan te tonen dat zij geloven dat Jezus Christus voor hen geleden heeft en aan een kruis is gestorven voor hen.

In de Joodse gemeenschap en bij de niet-trinitariërs, zoals wij, wordt die vasten en Pasen van de trinitarische christenen niet gehouden, maar kunnen wij wel momenten van gelijkaardige bezinning vinden. Bij de Joden worden deze bezinningsmomenten en reinigingskuren veel ernstiger nagevolgd. Ernstige Bijbelonderzoekers willen gerust ook eens per jaar stil staan bij de nietigheid van de mens en hoe er iemand is geweest die zijn eigen leven heeft opgeofferd voor anderen, om als het ware een losgeld te betalen voor de weerbarstigheid of zondigheid van de mens.

De lente, als de dagen beginnen te lengen en wanneer het warmer begint te worden, is een ideale tijd om het huis na de winterse geslotenheid eens deftig te gaan verluchten en weer proper te maken. Niet enkel de verblijfsstek moet gereinigd worden maar ook onze inwendige mens kan zulk een jaarlijkse schoonmaak gebruiken. Hierbij kan het geen kwaad om in navolging van het Joodse gebruik, zoals Jezus ook deed, eens veertig dagen het wat kalmer aan te doen met wat we tot ons nemen, lichamelijk maar ook geestelijk. Dat laatste aspect word veelvuldig vergeten. Het vasten gaat niet enkel om fysisch voedsel, maar ook over gedachten die wij al of niet toelaten in onze huiskamer of omgeving.

Bacillus subtilis

Virussen en bacterieën zijn  van alle tijden en hebben doorheen de eeuwen er steeds voor gezorgd dat de mens nu en dan eens op de vingers werd getikt voor zijn onzorgvuldig of onhygiënisch leven. De laatste jaren zijn de mensen omtrent het bacteriële gaan overdrijvben met allerlei anti-bacteriële middelen, waardoor zij de goede en slechte bacterieën doden maar er ook voor zorgen dat ze geen weerstand meer kweken, doordat zij hun lichaam geen kans geven om anti-lichamen te vormen.

Steeds denkt de mens de natuur aan te kunnen, maar moet zij tot de orde geroepen worden door één of andere onbekende ziekte, zoals we al HIV, Ebola, CoViD2 of Sars en nu weer een ander coronavirus hebben, CoViD19.

Laten wij daarom deze komende weken, naar Pesach toe, even stil staan bij leven, ziekte en dood. Laat ons onze levenswijze ook eens grondig onder de loep nemen en deze vergelijken met hen die op de vlucht zijn voor het vele oorlogsgeweld, en nu bijvoorbeeld zich samentroepen voor de Griekse grens waar Europese soldaten samen zijn gekomen om hen tegen te houden Europa als veilige haven binnen te treden.

In welke mate willen christenen wel diezelfde liefde van Jezus, aan mensen rondom hen vertonen? In welke mate willen christenen wel delen met anderen?

Laten wij vandaag eens durven meerdere vragen te stellen over onze, in vele gevallen, materialistische levenswijze.

Op weg naar de voornaamste dag in ons kerkelijk jaar, laten wij even bezinnen hoe het verder moet met deze aarde, waar de algemene vervuiling door de mens een ernstig probleem heeft gecreëerd mat zeer zware gevolgen door de opwarming van de aarde.

+

Voorgaande

Leven gedefinieerd door de dood

Verzoening en Broederschap 1 Getrouwheid en vergoeding

Eerste stappen die leidden naar een loskoopoffer 1 Mens geplaatst in wereld van groen en andere levende wezens

Offers van mensen onvolkomen tegenover het volmaakte slachtoffer door God te leveren 2

Offers van mensen onvolkomen tegenover het volmaakte slachtoffer door God te leveren 3 Leven, straf, dood en stof

++

Aansluitende teksten

1. Betreft de Mens
2. Bereshith 2:15-25 De mens geplaatst in de tuin van Eden
3. Bereshith 3:14-19 De Vervloeking – In het zweet des aanschijns
4. Materialisme, “would be” leven en aspiraties #3
5. Materialisme, “would be” leven en aspiraties #7
6. Kapitalistisch vooruitgangsgeloof
7. Fundamenten van het Geloof 8 De dood. Gods vonnis over de zonde
8. Keuze van levende zielen tot de dood
9. Wat gebeurt er als wij sterven
10. Sterfelijkheid en onsterfelijkheid 1 Levensadem en ziel
11. Wij zijn sterfelijk en zullen tot stof vergaan
12. Al of niet onsterfelijkheid
13. Onsterfelijkheid
14. Ontbinding
15. Decomposition, decay – vergaan, afsterven, ontbinding
16. Glimlach raam naar je ziel
17. 13 Adar opening naar 14 Nisan
18. Gods vergeten Woord 18 De Wet van Christus 5 De Ware sabbatdag
19. Gewortelden in Christus en factoren voor het succes van de reformatie
20. 16° Eeuwse Broeders in Christus
21. 50 jaar geleden, te gast in Malmedy voor Cwarmê
22. Paus roept op tot herontdekking van de vasten
23. Prinsesjes en carnavalstoestanden #3 Lente-gebeuren
24. Prinsesjes en carnavalstoestanden #4 Weigering te buigen
25. Neem afstand van heidense vastenperiodes
26. Hoe ver kan men gaan om zich te beroepen op Vrije meningsuiting
27. Ramadan en werkgever
28. De avond dat Jeshua zijn talmidim opdroeg dat de Pascha Seder vanaf die tijd zal worden gevierd ter zijner nagedachtenis
29. Een Konijn dat Paaseiren legt